Rượu ngô Hà Giang

Rượu ngô Hà Giang được biết đến như là rượu của người dân tộc Mông. Giờ đây rượu ngô Hà Giang được coi là một đặc sản nổi tiếng của vùng đất Cực Bắc Tổ Quốc. Rượu được nấu từ thứ ngô bản địa của Cao nguyên đá cùng với thứ men lá truyền thống nên khi uống vào có vị ngọt, thơm nồng của ngô, khi say tạo cho người ta cảm giác rất “phê” mà không mệt mỏi cơ thể.

Sức sống cây ngô trên cao nguyên đá Đồng Văn

Đến với Cao nguyên đá Đồng Văn. Một trong những thứ lôi cuốn nhất với đa số du khách đó là thưởng thức rượu ngô. Có đi mới cảm nhận và thấu hết những giá trị của cuộc sống. Chứng kiến một quá trình làm rượu ngô của đồng bào mới thấy hết những giá trị của một chén rượu ngô có được. Bạn cứ thử tưởng tượng xem: nếu sống trên một vùng đất với 3/4 là đá thì bạn sẽ làm được gì? Thế mà người Mông ở đây đã làm nên những điều kỳ tích lớn lao. Họ gùi từng nắm đất đổ vào các hốc đá. Khi xuân về, lúc vạn vật sinh sôi nảy nở, cũng là lúc người Mông đem hạt giống đi bỏ vào từng hốc đá tai mèo.

Đồng bào nơi đây có câu: ‘‘Sống trên đá, chết vùi trong đá”. Cuộc sống trên cao nguyên đá quanh năm khô hạn. Người dân vất vả, kiên trì vật lộn với từng hốc đá tai mèo để gieo những mầm ngô nơi cao nguyên. Lạ thay, những nương ngô năm nào cũng xanh tốt và cho năng suất thu hoạch cao. Đến mùa thu hoạch, ngô lại được chất đầy trong quẩy tấu (gùi)  trên lưng mọi người về nhà….Ngô dư, họ bán đi lấy tiền mua gạo, vật dụng sinh hoạt khác và một phần dùng để nấu rượu ngô.

Trồng ngô trên cao nguyên đá Đồng Văn

Nấu rượu ngô là cuộc sống, là văn hóa của người dân

Vào các làng bản, hầu như gia đình nào cũng biết nấu rượu ngô. Trong các gia đình bao giờ cũng có dăm ba lít, thậm chí cả vài chum rượu ngô vừa để thưởng thức dần, vừa để đãi khách quý khi cần. Công đoạn nấu rượu ngô khá phức tạp và rất kỳ công. Để nấu được một chum rượu ngô hà giang ngon thì không phải ai cũng làm được. Vì vậy, vào các làng bản hỏi rượu nhà nào ngon là bạn sẽ được giới thiệu một gia đình nào đó. Có lẽ việc vất vả nhất để nấu được nồi rượu ngô đó là việc đi lấy nước và củi. Bởi Cao nguyên đá hầu như lúc nào cũng ở trong tình trạng thiếu nước. Còn chuyện kiếm củi trên vùng đá thì cũng không mấy dễ dàng.

Nấu rượu ngô Hà Giang tại nhà người dân địa phương

Để có rượu ngô ngon, người nấu phải tốn rất nhiều công sức

Công đoạn nấu rượu ngô rất cầu kỳ, phức tạp và gian nan. Từ việc gùi những bình nước, bó củi cách bản làng 3 – 4km đến việc nấu chín ngô, ủ men lá (một loại men độc đáo ở vùng cao và ít độc tố). Rồi đem lên bếp chưng cất khoảng từ 5- 6 giờ mới cho những giọt rượu thơm ngon, đậm đà. Rượu có hương thơm dịu của thứ men lá đặc trưng, vị nồng và ngọt của ngô núi.

Vào các bản người Mông, hầu như nhà nào cũng nấu rượu ngô. Các gia đình đều có những chum rượu to vừa để dùng, vừa để đãi khách quý. Đặc biệt, rượu ngô Hà Giang là thứ uống thường xuyên và không thể thiếu đối với người Mông. Ở vùng cao nguyên quanh năm khô hạn này. Rượu ngô là thức uống được ưa thích và đem ra mời khách. Vào các phiên chợ cuối tuần, nhiều người đến chợ đông vui chỉ để được uống rượu ngô, thổi khèn và ăn thắng cố. Họ có thể uống say mềm rồi ngủ ngay bên vệ đường, vách đá, có khi ngủ cả trên lưng ngựa, mặc vợ đưa về…

Lấy nước vất vả trên cao nguyên đá để nấu rượu 
Uống rượu ngô Hà Giang tại chợ huyện

Uống rượu ngô trở thành một nét đẹp văn hóa vùng cao

Sau những ngày vất vả, ngày Tết, ngày Lễ, đặc biệt là ngày chợ. Người Mông thường háo hức rủ nhau xuống chợ. Quan sát chợ phiên nơi Cao nguyên đá, bạn sẽ thấy không phải thứ gì khác mà chính là rượu ngô mới là thứ níu kéo mọi người ở lại chợ cho đến xế chiều. Người ta cùng quây quần bên những gùi rượu, bàn rượu để dốc bầu tâm sự, rất tình cảm.

Chỉ có người vùng cao mới vậy. Không phải là họ có thời gian rỗi rãi mà bản thân họ rất trọng tình, trọng chữ tín. Rượu ngô chính là cầu nối tình cảm giữa những người dân chân tình ấy. Trong bất cứ phiên chợ nào trên Cao nguyên đá, cũng có 1 đến 2 dãy bán rượu ngô. Bạn cứ việc đi nếm thử các can rượu cho đến say và mua lấy một can về làm quà.

Uống thử rượu ngô trước khi mua

Lý giải tại sao người Mông uống nhiều rượu đến vậy. Có lẽ là do Cao nguyên cực Bắc của Hà Giang khí hậu ôn hoà và mát mẻ, dù là mùa hè nhưng ban đêm ngủ vẫn phải đắp chăn. Mùa đông nhiệt độ xuống rất thấp, có khi âm độ, và có tuyết rơi…Vì vậy, rượu ngô sẽ làm người Mông ở rẻo cao thấy ấm áp hơn và chống chọi được với giá rét…

Thắng cố – Món ăn rất hợp với rượu ngô Hà Giang

Thưởng thức rượu ngô Hà Giang

Giữa tiết trời giá lạnh. Sương núi giăng mờ. Ngồi trong quán nhỏ nơi phố đá, xuýt xoa bên tô cháo ấu tẩu (một loại cháo nấu bằng củ ấu tẩu chỉ có ở Hà Giang) nóng hay chảo thắng cố (nấu từ thịt và lục phủ ngũ tạng của ngựa núi cộng với nhiều loại thảo dược) thơm lừng, thêm một chút rượu ngô mềm môi thì thật thú vị và ấm lòng lữ khách. Hãy một lần lên Cao nguyên đá, để được thưởng thức rượu ngô Hà Giang các bạn nhé.

Địa chỉ bán rượu ngô Hà Giang tại TP.HCM

Hiện nay, các bạn có thể mua rượu ngô Hà Giang chính hãng. Cam kết chất lượng ngon nhất sẽ làm hài lòng bạn.

Chúng tôi rất hân hạnh khi được phục vụ các bạn.